ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
Υπάρχει αυτός ο κλασικός ορισμός του Λένιν για την επαναστατική κατάσταση, απλοϊκός, αλλά εξαιρετικά πυκνός: όταν οι κάτω δεν θέλουν και οι πάνω δεν μπορούν… Προφανώς, υπάρχει και τρίτη συνιστώσα της συνισταμένης «επαναστατική κατάσταση». Κάποιος πρέπει να βρίσκεται κάπου εκεί δίπλα, έτοιμος από καιρό και θαρραλέος, να εμπνεύσει τις δυσφορούσες υποτελείς τάξεις με ιδέες, όραμα, πρόγραμμα, τόλμη και μια στοιχειώδη οργάνωση, για να μην κρεμαστούν κρέας στο τσιγκέλι όταν οι άρχουσες τάξεις εξαπολύουν εναντίον τους τις τελευταίες εφεδρείες καταστολής, παραπλάνησης και υποταγής.
Φυσικά επαναστατική κατάσταση δεν τολμώ να πω ότι ζούμε. Ωστόσο είναι προφανές ότι η δυσφορία των μισθωτών και φτωχομεσαίων υποβόσκει σε χίλιες δυο ενδείξεις που προς το παρόν αναζητούν διεξόδους σε ατομικές λύσεις ή διάσπαρτες συλλογικές αντιδράσεις. Ο ρυθμός με τον οποίο η κυβέρνηση αθροίζει εχθρούς στο πεδίο των «κάτω» είναι θεαματική. Με εξαίρεση τα εκλεκτά μέλη του ΣΕΒ, τις τράπεζες, τους εκδότες και μια ελάχιστη νομενκλατούρα, δεν υπάρχει κοινωνικό στρώμα που δεν έχει θιγεί από τις πολιτικές του μνημονίου. Στους «πάνω» επικρατεί ψυχολογική κατάρρευση. Κανείς δεν φαίνεται να πιστεύει ότι υπάρχει η παραμικρή πιθανότητα να τη «σκαπουλάρει» η ελληνική οικονομία με τα μέτρα συντριβής της εργασίας και του λαϊκού εισοδήματος. Και συνάμα κανείς δεν φαίνεται να πιστεύει ότι μπορεί να τη «σκαπουλάρει» η βρισκόμενη σε παράκρουση κυβέρνηση, ιδιαίτερα αν τολμήσει εκλογές.
Το «σύστημα εξουσίας» σταδιακά αποσύρει την εμπιστοσύνη του και αναζητεί εναγωνίως εναλλακτική που, προς το παρόν, από πουθενά δεν προκύπτει. Εξ ου και η πρωτοβουλία Παπανδρέου για συνομιλίες με τους αρχηγούς, οι εκκλήσεις για συγκυβέρνηση στην οποία το ιδεώδες θα ήταν να προστεθεί η Ν.Δ. Πράγμα δύσκολο, μια και ο Σαμαράς καλλιεργεί προσδοκίες πως θα γίνει ο Έντα Κένι της Ελλάδας...
Τώρα, τι γίνεται με τους «δίπλα». Τι γίνεται, δηλαδή, με το περίφημο πολιτικό υποκείμενο που οφείλει να βρίσκεται δίπλα και μέσα στις υποτελείς τάξεις για να κάνει τη δυσφορία τους ανατρεπτική ευφορία; Δεν έχουμε πολλά καλά νέα. Οι «δίπλα» περί άλλα τυρβάζουν, αν δεν ρεμβάζουν κιόλας. Παρ’ ότι η κριτική στην αβελτηρία της αριστεράς κινδυνεύει να εξελιχθεί σε γραφικό μοιρολόι, είναι αδύνατο να μην επισημάνει κανείς ότι, ενάμιση σχεδόν χρόνο από την εκδήλωση της κρίσης, η αριστερά αδυνατεί να βρει έναν βηματισμό δίπλα στον κόσμο, μέσα στα αγωνιώδη ερωτήματά του.
Το ΚΚΕ, που θα μπορούσε να είναι κυριολεκτικά «καβάλα στ’ άλογο», καταλύτης απελευθερωτικών πολιτικών διεργασιών, επιμένει να αντιμετωπίζει αφοριστικά όλον τον προβληματισμό για μια εναλλακτική πρόταση στη διαχείριση της κρίσης χρέους. Όλα είναι προτάσεις «καπιταλιστικής διαχείρισης». Τελεία και παύλα. (Αλλά και η «λαϊκή εξουσία» διαχείριση του καπιταλισμού και των αντιθέσεών του δεν θα κάνει για μια μακρά, απροσδιόριστη περίοδο; Κι ο Λένιν τέτοια διαχείριση δεν έκανε με τη Νέα Οικονομική Πολιτική; Ή μήπως η εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας καταργείται με νομοθετική ρύθμιση;).
Στην πέραν του ΚΚΕ ριζοσπαστική αριστερά τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Το περιστατικό της τελευταίας απεργίας, ο διαχωρισμός σε «Ταχρείους» και «αντι-συνταγματικούς» είναι δηλωτικό όχι μόνο της αδυναμίας να βρεθεί συνισταμένη ακόμη και στην απλούστερη μορφή πάλης, σαν αυτές που κατά δεκάδες γίνονται κάθε μέρα στις αραβικές πόλεις. Αλλά κυρίως αποκαλύπτει μια πολιτική απροθυμία να γίνει ένας ουσιώδης διάλογος και για το περιεχόμενο και για τις μορφές. (Και για να μην το παίζω Πιλάτος δηλώνω οπαδός της Ταχρίρ, θυμίζοντας ωστόσο ότι και το Σύνταγμα έχει τη δική του επαναστατική παράδοση, τουλάχιστον από το 1843, αλλά η αμβλύνους ιστορική μας μνήμη έχει διαγράψει το γεγονός ότι ακόμη και τ’ όνομά του συνδέεται με μια επανάσταση).
Το μόνο ενθαρρυντικό στοιχείο στην πλευρά των «δίπλα», το τελευταίο διάστημα, είναι η ευρεία συσπείρωση που παρατηρείται στην πρωτοβουλία για τη συγκρότηση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου του χρέους. Κι επειδή στο πεδίο αυτό δεν υπάρχουν οδοί διαφυγής και υπεκφυγής, αφού καθένας καλείται να εισφέρει τη γνώση, το κύρος, το πολιτικό του εκτόπισμα σε μια υπόθεση που έχει να κάνει με αριθμούς, ονόματα, διευθύνσεις και πολιτικές ευθύνες, εδώ μπορεί να μετρηθεί και η πολιτική βούληση προσώπων και συλλογικοτήτων.
Εκ πρώτης όψεως φαίνεται μια ανώδυνη πρωτοβουλία, ένα αποκαλυπτικό χάπενινγκ. Εμπεριέχει ωστόσο την ευκαιρία μιας μαζικής αποδέσμευσης των θυμάτων του Μνημονίου από τον φόβο που τα καθηλώνει. Η εξέλιξη του χρέους αποτελεί μια συμπύκνωση της ιστορίας υποτέλειας, ταξικής βαρβαρότητας, κατασπατάλησης του δημόσιου πλούτου και διαπλοκής που μεσουρανεί την τελευταία τριακονταετία -ένας πύργος από τραπουλόχαρτα. Κανείς μέχρι σήμερα δεν σκέφτηκε να τραβήξει ένα χαρτί από τη βάση του.
Καθώς το μνημονιακό σκάφος οδηγείται στα βράχια και οι ζαλισμένες μνημονιακές δυνάμεις ψελλίζουν αυτά που μέχρι πρότινος αφόριζαν ως αδιανόητα, η άρνηση του απεχθούς χρέους μπορεί να γίνει σημείο συνάντησης ενός ευρύτατου μετώπου δυνάμεων. Η Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου μπορεί να προσφέρει το επιστημονικό, τεχνικό και πολιτικό έρεισμα σε ένα αίτημα απλό και κατανοητό από την κοινωνική πλειοψηφία, ικανό να τροφοδοτήσει ένα κίνημα με πολιτική δυναμική. Ιδού άλλη μια ευκαιρία για τους «δίπλα» να συναντηθούν με τους «κάτω». Και γρήγορα. Οι «πάνω» ζορίζονται, αλλά αγρυπνούν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου