ο άνθρωπος με το χαμόγελο

Του Στάθη Σταυρόπουλου

Ο καλός μας άνθρωπος, ο Θανάσης Βέγγος.

Ενας ήρωας των ανθρώπων.

Μέσα στην ψυχή μας, μοιράζοντας σοκολάτες στα παιδιά, ο αξιοπρεπής παλιάτσος

ο ταλαίπωρος βιοπαλαιστής

το άδολο γέλιο

ο αγαπησιάρης γκαφατζής

η θλιμμένη σάτιρα και ο ξέφρενος

χαβαλές μαζί κι αγκαλιά

ο δίκαιος, ο αδικημένος και ο δικαιωμένος

το ανθρωπάκι που μπροστά στον βασανιστή έγινε Προμηθέας

τα δάκρυ που μύριζε γιασεμί

ο λαϊκός και ο λόγιος

η ντροπή του παραδόπιστου και το όνειδος του τοκογλύφου

το καθαρό κούτελο, τα πεντακάθαρα μάτια, το ευρύχωρο χαμόγελο, ο φαμελιάρης, ο άνθρωπος του καθήκοντος,

ο ανιδιοτελής, ο δοτικός, ο πλησίον,

όλοι ρόλοι μιας εποχής που η Ελλάδα είχε απαιτήσεις απ' τους Ελληνες και όπου οι ρημαγμένες απ' τους πολέμους ζωές ξανακτίζονταν με ήθος, αρχές, αξίες, ελπίδες και όνειρα.

Αυτός ο Θανάσης Βέγγος και οι πολλοί του σύντροφοι (όλοι στον Ολυμπο τώρα) με εφτά δραχμές στις αίθουσες τα Σάββατα

ζωγράφιζαν στην Ποικίλη Στοά των μικρών μας πόλεων τους φτωχομαραθώνες μας, τα ρομάντζα μας και το μελό πτολίεθρο

των μελλοντικών μας ερώτων αλλά και στρατεύσεων.

..........................................

Υπήρξε εποχή

που αυτό το δακρύβρεχτο θεμέλιο το σνομπάραμε.

Η συνήθης πατροκτονία, η πολιτικοποίηση και η χειραφέτηση απ' τα οικεία και τα ασφαλή, όμως

ήδη απ' τη μέση της διαδρομής ο νόστος για το αθώο, το παιδικό, το γνήσιο υπήρχε στη μέσα τσέπη μας, ένα χαρτί κι αυτός σφραγισμένο

όπως η κομματική ταυτότητα

ή το πτυχίο του πανεπιστημίου

ή το πιστοποιητικό γέννησης των επόμενων παιδιών, των δικών μας.

Με έναν λόγο θέλω να πω (δύσκολο το λακωνίζειν) ότι ο Βέγγος ήταν ένας αριστερός εθνικής αποδοχής,

όπως θα μπορούσε να ήταν κι ένας δεξιός καλός νοικοκύρης, καθώς είναι όλοι όσοι προσφέρουν στην κοινότητα κι ενώνουν τους ανθρώπους.

Οπως με τη μουσική του Μίκη έφθασαν να συγκινούνται οι αστυνομικοί που τον κατεδίωκαν, όπως με το δίκιο του Νίκου Ξανθόπουλου δικαιώνονταν μέσα τους οι κατατρεγμένοι,

έτσι με τον Βέγγο κι όλους τους ήρωες του λαϊκού μας πολιτισμού κεντήθηκε μια προίκα πολύτιμη

υφασμένη με την κόκκινη κλωστή της συνέχειας.

Ενας πολιτισμός που όλοι κατανοούμε και που όλους μάς συγκινεί, διότι επιμένει στο καλό, το δίκαιο και το ωραίο.

Πολιτισμός όπλο, ιδίως σήμερα που η αντεπανάσταση στην τέχνη κι όχι μόνον έχει σαρώσει την ανθρωπιά που κάποτε δίδασκαν οι δημιουργοί πολλών σχολών και ρευμάτων, από τον ιταλικό νεορεαλισμό ώς τα γουέστερν - για να μείνουμε μόνον στο σινεμά.

***

Τώρα, ο δικός μας άνθρωπος, ο Θανάσης μας εγκιβωτίζεται στο Πολυανδρείο ενός λαού κι ενός έθνους που χειμάζεται, δυσπραγεί και δοκιμάζεται.

Με την ευχή του...

Και την κληρονομιά του: για τον χαρακτήρα στα δύσκολα, για την ευγενική ολιγάρκεια, για το χιούμορ

που νικάει δυνάστες και κυνικούς

για την αξιοπρέπεια.

Σε ευχαριστούμε, Θανάση, εσένα που κέρδισες, και τα δύσκολα, και τα πολλά εύγε - θα ζεις μέσα στην καρδιά μας. Οπως θα ζεις και για χάρη των επόμενων γενεών μαζί με όλους τους ήρωες μιας γενιάς που πάλεψε για το καλύτερο

σπόρος που θα καρπίσει ξανά...

πηγή