Μαραθώνιος χωρίς τέλος.

Του Παναγιώτη Παναγιώτου

Η Γερμανίδα καγκελάριος, η κ. Ανγκελα Μέρκελ, μιλώντας προχθές στην Μπούντεσταγκ, ήταν σαφής: Προτεραιότητα δήλωσε έχουν οι «δεσμευτικοί δημοσιονομικοί κανόνες», ενώ χαρακτήρισε την έκδοση ευρωομόλογου «αδιανόητη», πριν από την πλήρη δημοσιονομική σύγκλιση της Ευρωζώνης. Απέκλεισε επίσης την αλλαγή της λειτουργίας της ΕΚΤ και το μόνο «εργαλείο» για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους που αναγνώρισε ήταν το αδύναμο μέχρι στιγμής EFSF.

Αρνήθηκε με πείσμα μια «ταχεία απάντηση» στις αγορές, όπως της ζητούν τόσο οι Βρυξέλλες (Μπαρόζο, Γιούνκερ, Ολι Ρεν κ.λπ.) όσο και ο Μπαράκ Ομπάμα και πολλές ηγετικές προσωπικότητες της Ευρώπης, παρότι κάθε μέρα που περνάει η κρίση επιδεινώνεται. Αντίθετα εισηγείται έναν... «μαραθώνιο δρόμο», με βάση μια σκληρή «δημοσιονομική πειθαρχία». Απ' ό,τι δε φαίνεται και ο Γάλλος πρόεδρος, ο κ. Νικολά Σαρκοζί, ακολουθεί τη γραμμή Μέρκελ, έστω κι αν την «επενδύει» με μεγαλοστομίες του τύπου περί «επανίδρυσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης» κ.λπ.

Ο Economist έγραψε χαρακτηριστικά: «Ο χρόνος τελειώνει... Βραχυπρόθεσμα, ίσως αρκεί να επιτραπεί στην ΕΚΤ να παρεμβαίνει χωρίς όρια. Μακροπρόθεσμα, πρέπει να σταλεί μήνυμα στους επενδυτές ότι τα προβλήματα του ευρώ επιλύονται άπαξ δια παντός. Μόνο τότε μπορεί να αποφευχθεί η Αποκάλυψη»! Περισσότερα περί του τι θα γίνει θα ξέρουμε αύριο το βράδυ, μετά τη συνάντηση Μέρκελ - Σαρκοζί και ακόμα περισσότερα μετά τη Σύνοδο Κορυφής της 8ης Δεκεμβρίου.

Ολα δείχνουν ότι οδηγούμεθα σ' έναν συμβιβασμό στο κατώτερο δυνατό σημείο και στον χειρότερο για τις χώρες του Νότου. Πολύ φοβούμαι ότι η γερμανική λογική, πρώτα μια αυστηρή ευρωπαϊκή δημοσιονομική πολιτική και... αργότερα ένα σύστημα κεντρικού ευρωπαϊκού δανεισμού, έχει υπερφαλαγγιστεί από τα γεγονότα, παρά τις σχετικές εμμονές της κ. Μέρκελ.

Δυστυχώς η «φωτιά» έχει ανάψει για τα καλά και αντί για... μαραθώνιους και πράσινα άλογα, η Ευρωζώνη χρειάζεται άμεσα και πρώτα απ' όλα μια μεγάλης κλίμακας «πυροσβεστική» παρέμβαση, για την αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους. Η Γερμανία πρέπει τελικά να αποφασίσει για τι πράγμα θέλει να «πληρώσει». Για τη διατήρηση της Ευρωζώνης ή για τη διάλυσή της; Καμία λύση δεν είναι «φθηνή»...

Αρκεί να μη νομίζει ότι «πληρώνει» για τη διατήρησή της ενώ τη... διαλύει! Ο τρόπος με τον οποίο η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει την κρίση χρέους, αποτελεί και ένα σημαντικό μέρος της απάντησης στο ερώτημα «τι Ευρώπη θέλουμε και πώς πρέπει να λειτουργεί;». Η συμμετοχή στην ΕΕ και στο ευρώ σημαίνει εξ ορισμού αυτοπεριορισμό της εθνικής κυριαρχίας, όπως αυτός προσδιορίζεται από τις σχετικές συνθήκες. Με τις νέες όμως ρυθμίσεις που εισηγείται η Γερμανία (καθοριστικός έλεγχος προϋπολογισμών και δημοσιονομικής πολιτικής), έχουμε μια επιπλέον αποεθνικοποίηση της κυβερνητικής εξουσίας στο εσωτερικό των κρατών - μελών. Για να γίνει όμως αυτό εφικτό, απαιτούνται δύο κρίσιμες «νομιμοποιητικές» προϋποθέσεις.

Η πρώτη είναι κοινωνικο-οικονομική, αφού προϋποθέτει «μεταφορά πόρων» από τις πλεονασματικές στις ελλειμματικές χώρες της Ενωσης. Αυτό σημαίνει ευρωομόλογο, λειτουργία της ΕΚΤ ως δανειστή «τελευταίας καταφυγής» και διευρωπαϊκά αναπτυξιακά προγράμματα. Η δεύτερη προϋπόθεση είναι η δημοκρατική ενίσχυση και ο δημοκρατικός έλεγχος των λειτουργιών της ΕΕ, των θεσμών και των οργάνων της. Αλλως η «μεταφορά» κυριαρχίας θα συναντήσει εύλογες αντιδράσεις από πολλά κράτη - μέλη.

«Δεσμευτικοί δημοσιονομικοί κανόνες», χωρίς άμεση απάντηση στην κρίση χρέους, μεταφορά πόρων και ενίσχυση του «δημοκρατικού φορτίου» της ΕΕ, φοβούμεθα ότι οξύνουν τις εσωτερικές ανισότητες, δημιουργούν Ευρώπη πολλαπλών ταχυτήτων και εν τέλει λειτουργούν διαλυτικά...

πηγή