Ο Θεός να βάλει το χέρι του…

Του Θανάση Κυριαζή*

Ότι χρειάζονται αλλαγές στη Δημόσια Διοίκηση είναι γεγονός. Ότι χρειάζονται αλλαγές στον τρόπο γενικότερης λειτουργίας του κράτους είναι, επίσης, γεγονός. Ότι πρέπει να αλλάξουμε τρόπο ζωής είναι αναπόφευκτο. Ότι συνήθειες ετών πρέπει να μεταβληθούν είναι κάτι που δεν χωράει συζήτηση.

Το πρόβλημα είναι ότι ενώ όλοι συμφωνούμε πως για να ορθοποδήσει αυτός ο τόπος πρέπει όλοι να δεχθούμε αλλαγές στη ζωή μας, ο καθένας προτείνει τρόπους αλλαγών για τον άλλον και όχι για τον εαυτό του.

Αυτό, πιστεύω, ότι είναι ένα από τα κύρια σημεία αντιπαράθεσης της Πολιτείας με τις οργανωμένες ή μη κοινωνικές ομάδες και, φυσικά, δεν είναι κάτι καινούργιο -ιδίως στην Ελλάδα και την ιδιοσυγκρασία των Ελλήνων.

Από την άλλη πλευρά, η Πολιτεία προσπαθεί να προωθήσει τις οποιεσδήποτε αλλαγές με βομβαρδισμό νομοθετικών παρεμβάσεων. Πολλές από αυτές είναι αναγκαίες και επιβάλλεται να γίνουν. Άλλες, όμως, πιστεύω ότι θα μπορούσαν να υλοποιηθούν με εφαρμογή υπαρχόντων νόμων και με κάποιες αναγκαίες τροποποιήσεις.

Στα πλαίσια της γενικής αλλαγής του Ελληνικού Κράτους και με το πρόσχημα του Μνημονίου έχουμε φτάσει στο σημείο ένας υπουργός να θεωρείται επιτυχημένος ή αποτυχημένος ανάλογα με τον αριθμό νόμων που προωθεί για ψήφιση στη Βουλή.

Και εδώ ανακύπτει ένα ερώτημα: Όλοι οι νόμοι που έχουν ψηφιστεί, έχουν εφαρμοστεί στο ακέραιο; Και αν ναι, έχει γίνει κάποια αξιολόγηση των αποτελεσμάτων από την εφαρμογή των νόμων;

Από την άλλη πλευρά, αν ένας νόμος δεν έχει εφαρμοστεί πλήρως, έχει αναζητήσει κάποιος τα αίτια της μη εφαρμογής του; Έχουν αναζητηθεί ευθύνες; Έχει γίνει κάτι, τέλος πάντων, προς την κατεύθυνση αυτή;

Φοβάμαι ότι οι περισσότεροι υπουργοί νομοθετούν επειδή θέλουν να πετύχουν κάποιο συγκεκριμένο αποτέλεσμα σε μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο, γιατί θέλουν να επιλύσουν κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα, γιατί πιστεύουν ότι «αυτό κάνει καλό στο γενικό σύνολο». Γιατί έτσι λέει η διαίσθησή τους, γιατί έτσι επιβάλουν οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γιατί αυτό επιθυμεί μία κοινωνική ομάδα. 

Και μετά από λίγο καιρό έρχεται ο ίδιος ή άλλος υπουργός για να αλλάξει το συγκεκριμένο νόμο, για να φτιάξει κάποιον άλλον πιο «σύγχρονο» και πιο αποτελεσματικό. Και συνεχίζεται το ίδιο βιολί με άλλους και άλλους υπουργούς.

Θα σκεφτεί κάποιος, γιατί αναφέρονται αυτά τα πράγματα αφού όλοι τα γνωρίζουμε, αφού όλοι έχουμε υποστεί τις συνέπειες της πολυνομοθεσίας αφού όλοι έχουμε μπλέξει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Γιατί ένα σκέλος γραφειοκρατίας οφείλεται και στους πολλούς νόμους και τις συνεχείς αλλαγές τους…

Αφορμή πήρα από μία είδηση που είδα στην τηλεόραση. Τη Δευτέρα εισάγεται νέο φορολογικό νομοσχέδιο στη Βουλή για ψήφιση. Πάλι νόμος για φορολογικά θέματα. Πάλι θα ψηφιστεί νόμος για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

Πάλι θα ψηφιστούν διατάξεις για τους φοροφυγάδες; Πριν από λίγους μήνες δεν ψηφίστηκε νόμος για τη φορολογία; Τι έγινε με το νόμο εκείνο και όλους τους προηγούμενους για το ίδιο θέμα; Τι αποτελέσματα είχαμε; Τα αξιολογήσαμε;  Είδαμε ότι οι διατάξεις δεν ήταν αποτελεσματικές ή και αρκετές;  Υπάρχουν κάποια νέα δεδομένα που επιβάλουν νέο νόμο;  Και ο αρμόδιος υπουργός τι συνέπειες είχε;

Γιατί καλό είναι να ζητάμε ευθύνες από τους πολίτες και τους υπαλλήλους, αλλά καλό είναι να ζητούνται και από τους νομοθετούντες. Η αξιολόγηση πρέπει πρώτα να εφαρμοστεί στους κυβερνώντες.

Ένας, λοιπόν, ακόμη νόμος για τη φοροδιαφυγή. Πιστεύω ότι οι νόμοι για τα φορολογικά και τα ασφαλιστικά πρέπει να κατέχουν τα πρωτεία από άποψη αριθμού και συχνότητας.

Γι’ αυτό, ίσως, η φοροδιαφυγή είναι ο υπ’ αριθμόν ένα εχθρός της οικονομίας και γι’ αυτό κάποιος Έλληνας ή ξένος είναι επιφυλακτικός να επενδύσει στη χώρα μας, αφού με άλλο φορολογικό καθεστώς θα ξεκινήσει τις διαδικασίες και μέχρι την ολοκλήρωση της επένδυσης, το καθεστώς αυτό θα έχει αλλάξει αρκετές φορές.

Και μετά μιλάμε για ανάπτυξη και επιβίωση της χώρας. Και αυτό είναι ένα τυχαίο παράδειγμα και, φυσικά, όχι το μοναδικό. Γι’ αυτό φτάσαμε στο σημείο να παρακαλάμε, πλέον, «ο Θεός να βάλει το χέρι του». Είναι το μόνο στο οποίο όλοι ελπίζουμε…

 *Kαθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, στο Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης.

πηγή