Γιατί τώρα; Κάποτε, οι θιασώτες του επικρατούντος οικονοµικού συστήµατος πίστευαν ακράδαντα πως η εξαγωγή του και η επιβολή του σε όλον τον κόσµο – αυτό που αργότερα ονοµάστηκε παγκοσµιοποίηση – θα απέδιδε άφθονους καρπούς. Και να ‘µαστε σήµερα στο 2011, ανάµεσα στα συντρίµµια αυτής της θεωρίας, ύστερα από τρεις δεκαετίες άκρατου νεοφιλελευθερισµού. οι πρώην σοβιετικές χώρες έχουν ήδη πάρει το µάθηµά τους. Θέλατε καπιταλισµό; Θα πληρώσετε το τίµηµα. οµως υπάρχει πάντα ένα όριο στην ανοχή των ανθρώπων. Γιατί, όπως έγραψε η Σιµόν Bέιλ στο περίφηµο δοκίµιό της για την «ίλιάδα», «ο ισχυρός ποτέ δεν είναι απόλυτα ισχυρός, ούτε κι ο ανίσχυρος απόλυτα ανίσχυρος».
Η σκηνοθέτις Σούζι Κάσεµ, αιγυπτιακής καταγωγής, εξηγεί στο περιοδικό «Κάουντερπαντς» τα βαθύτερα αίτια της αιγυπτιακής εξέγερσης, που δεν είναι ξένα µε τα αισθήµατα που νιώθουν και άλλοι λαοί του κόσµου: «Τα όρια του ανθρώπου εξαντλούνται όταν του αρνούνται ή του µοσχοπουλούν ακόµη και τα πιο βασικά δικαιώµατά του, όταν τον βάζουν να πληρώνει για να πίνει καθαρό νερό ή για να µην του πέσει η στέγη του σπιτιού του στο κεφάλι, όταν τον αναγκάζουν να σκύβει στα µπαξίσια και στη διαφθορά ακόµη και για να πληρώσει έναν λογαριασµό, να πάρει ένα επίσηµο χαρτί, να ανοίξει ένα µαγαζί». Στο Κάιρο βρίσκεται η Πόλη των Νεκρών. είναι ένα απέραντο αρχαίο νεκροταφείο γεµάτο τάφους. Σε αυτούς τους τάφους κατοικούν ένα εκατοµµύριο άστεγες οικογένειες. Και όσο αυτοί οι ζωντανοί νεκροί ζουν εκεί, η οικογένεια του δικτάτορα Μουµπάρακ αγοράζει παλάτια στο Λονδίνο. ανάµεσά τους ξεχωρίζει η πενταώροφη γεωργιανή κατοικία του δίπλα στο Χάροντς, στην ίδια γειτονιά όπου επενδύουν σε ακριβά ακίνητα τα έσοδά τους από την πολιτική πολλοί διεφθαρµένοι, αλλά κατά τα άλλα δηµοκρατικοί, ηγέτες χωρών του δυτικού κόσµου.
Η διαφθορά δεν κάνει διάκριση ανάµεσα σε δικτάτορες και δηµοκράτες, είναι σύµφυτη του συστήµατος το οποίο υπηρετούν. Η υψηλή ανεργία, οι βαθιές ανισότητες και η κερδοσκοπική αύξηση των τιµών στα είδη πρώτης ανάγκης πιστοποιούν πόσο είναι αυτό το σύστηµα διεφθαρµένο. «Και δείχνουν ότι οι οικονοµικές πιέσεις θα µπορούσαν να προκαλέσουν και στις δικές µας χώρες γεγονότα παρόµοια µε αυτά που συµβαίνουν στη βόρεια αφρική», λέει ο οικονοµολόγος Κένεθ ρογκόφ. «οι ανισότητες εισοδήµατος, πλούτου και ευκαιριών είναι σήµερα µεγαλύτερες από όσο υπήρξαν τον περασµένο αιώνα. ελάχιστοι παίρνουν πια τον Μαρξ στα σοβαρά. αντίθετα µε τις προβλέψεις του, ο καπιταλισµός έδωσε ένα καλύτερο βιοτικό επίπεδο για περισσότερο από έναν αιώνα. οµως, τώρα που οι ανισότητες έχουν βαθύνει όσο περίπου ήταν πριν από 100 χρόνια, το status quo δεν είναι πια σταθερό».
Η αστάθεια µπορεί να εκδηλωθεί οπουδήποτε. Γιατί, µπορεί µεν να µη συναντηθήκαµε µε τον Μαρξ, αλλά οι κοινωνίες µας επιστρέφουν στην εποχή του. Μαζί µε τους σύγχρονους φαραώ, ξεπέφτει σήµερα και ο θεός ενός συστήµατος που είχαν θελήσει να πιστέψουµε πως ήταν γενναιόδωρος για όλους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου