Οι λαοί της Ευρώπης βρίσκονται φυλακισμένοι στην παγίδα των αγορών. Δύο υπήρξαν τα «δολώματα» με τα οποία παρέσυραν τις ευρωπαϊκές κοινωνίες στη νεοφιλελεύθερη / κερδοσκοπική «φάκα» οι χρηματοπιστωτικοί / κερδοσκοπικοί «ηγεμόνες».
Το ένα «δόλωμα» υποστασιοποιήθηκε από τους κανόνες κοινής δράσης, από το ευρωπαϊκό πλαίσιο ενοποίησης που ξεκίνησε με τη Συμφωνία του Μάαστριχτ και αναδιαμορφώνεται κατά περιόδους υιοθετώντας βήμα προς βήμα τις πλέον ακραίες νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις. Το αποτέλεσμα, όπως αποδεικνύεται σήμερα, είναι ότι η περίφημη ευρωπαϊκή ενοποίηση κατέληξε σε μια αρένα απηνούς ανταγωνισμού, όπου ισχύουν στην πράξη οι «νόμοι της ζούγκλας».
Το δεύτερο δόλωμα ήταν το ίδιο το ευρώ. Η (δήθεν) πολιτική ενοποίηση απαιτούσε ένα κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, ικανό να ανταγωνιστεί το δολάριο και να αναγνωριστεί σε μικρό χρόνο ως απόδειξη της οικονομικής ισχύος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις παγκόσμιες οικονομικές δυνάμεις και τις αγορές. Μόνο που το «ευρώ» αφέθηκε μετέωρο... Χωρίς να αποκτήσει μια συνεκτική οικονομική - αναπτυξιακή βάση, ικανή να επιτρέπει την άμβλυνση των ανισοτήτων και την αναπτυξιακή - παραγωγική συνεργασία και πρόοδο των κρατών μελών. Τελικώς το κοινό νόμισμα μετατράπηκε σ' ένα πρόσχημα, σ' ένα προκάλυμμα μιας ακραίας ανταγωνιστικής πολιτικής, που οδήγησε στην πολιτικοοικονομική κυριαρχία της Γερμανίας και ορισμένων κεντροευρωπαϊκών οικονομιών. Η εξέλιξη αυτή στην ακραία της εκδοχή μπορεί να οδηγήσει στη σταδιακή αποδυνάμωση της Ευρωζώνης και στην εγκατάλειψη του ευρώ...
Αυτή η προοπτική για ένα και μόνο μέλος δεν θα είναι, κατά πάσαν πιθανότητα, αρνητική: για την ίδια τη Γερμανία, που από τώρα εξετάζει το ενδεχόμενο μιας τέτοιας εξέλιξης. Η επιστροφή σ' ένα ισχυρό μάρκο ίσως και να αποτελεί τη λύση για την ανάδειξη μιας αυτόνομης Γερμανίας σε παγκόσμια οικονομική δύναμη... χωρίς «εταίρους» και δεσμεύσεις...
Η νεοφιλελεύθερη στρατηγική της επιβολής σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο του δόγματος της «δομικής λιτότητας» ως της μόνης πολιτικής που θα επιτρέψει στην Ευρωζώνη και στην ΕΕ να αντεπεξέλθουν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, διαμορφώνει συνθήκες γενικευμένης αμφισβήτησης και αντίθεσης στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Οι αντιδράσεις αυτές κατευθύνονται τόσο κατά του ευρώ -που για πρώτη φορά αμφισβητείται η χρησιμότητά του- όσο και κατά των κανόνων και των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η απαξία, η ανικανότητα, η πλήρης σχεδόν υποταγή των ευρωπαϊκών πολιτικών ηγεσιών στους χρηματοπιστωτικούς / κερδοσκοπικούς οργανισμούς δεν ευτελίζουν μόνο στα μάτια των ευρωπαίων πολιτών τους ίδιους τους πολιτικούς ηγέτες αλλά οδηγούν σε αμφισβήτηση και το ίδιο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Σήμερα η μοίρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται ότι καθορίζεται από τις επιλογές των αγορών. Κι αυτό οδηγεί νομοτελειακά στην κρίση, στην πτώση, ΣΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΟΡΑΜΑΤΟΣ, ΤΩΝ ΘΕΣΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΜΒΟΛΑΙΙΚΩΝ ΤΟΥ ΘΕΜΕΛΙΩΝ.
Μια Ευρώπη που μετασχηματίζεται με γοργούς ρυθμούς σε μια ανοιχτή, ακραία ανταγωνιστική αγορά δεν ενδιαφέρει πλέον μια σοβαρή μερίδα των πολιτών της, που βλέπουν χρόνο με τον χρόνο να επιδεινώνεται το οικονομικό, κοινωνικό και εργασιακό τους επίπεδο, που ζουν σε καθεστώς ανασφάλειας και φόβου, που δεν μπορούν να διασφαλίσουν το μέλλον των παιδιών τους.
Στη «Ρωμαϊκή Αρένα» του νεοφιλελευθερισμού οι «ισχυροί» ποινικοποιούν και περιθωριοποιούν τους «αδύναμους». Μόλις προχθές Μέρκελ και Σαρκοζί επιβεβαίωσαν για άλλη μια φορά τη στρατηγική της λιτότητας και παρέπεμψαν τα ευρωομόλογα και τον έλεγχο του ευρωπαϊκού χρέους στο άγνωστο μέλλον. Αρνήθηκαν μέχρι και την αύξηση των αποθεμάτων του Ταμείου Στήριξης...
«Συμβουλές», απειλές, υποδείξεις, εντολές από εκείνους που τα δημοσιονομικά τους προβλήματα είναι οξύτατα. Η Γερμανία μπορεί να δανείζεται με χαμηλά επιτόκια, όμως το δημόσιο χρέος της ανέρχεται στο ιλιγγιώδες ποσόν των 2,10 τρισ. ευρώ, ενώ η Γαλλία χρωστά 1,6 τρισ. ευρώ!
Αν αθροίσουμε το ποσόν των χρεών Γερμανίας και Γαλλίας, ανέρχεται περίπου στο 45% του συνολικού χρέους των χωρών της Ευρωζώνης... Και σ' αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε ότι το δημόσιο χρέος Γερμανίας και Γαλλίας, σε σχέση με το ΑΕΠ καθεμίας, φθάνει στα ποσοστά του 83,2% και του 81,7% αντίστοιχα...
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη μοιάζουν να ακολουθούν μοιρολατρικά μια πορεία αυτοκαταστροφής. Η κεντρική λογική του προτύπου της «γενικευμένης λιτότητας» που επιβάλλεται σήμερα αποβλέπει στην ελαχιστοποίηση του εργατικού κόστους, στη διάλυση των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων, στη μετατροπή του σύγχρονου κράτους σε κράτος-«νυκτοφύλακα», στα πρότυπα του 19ου αιώνα, που θα έχει αποκλειστικές αρμοδιότητες τη συλλογή φόρων και την αστυνόμευση και καταστολή της κοινωνίας.
Κατά πόσον όμως είναι διατεθειμένες οι σύγχρονες ευρωπαϊκές κοινωνίες να ενταχθούν στη νεοφιλελεύθερη «κοινωνική μηχανική» και να εξαθλιωθούν; Ο σύγχρονος χρηματοπιστωτικός / κερδοσκοπικός καπιταλισμός αυτοκατανοείται ως μια ιστορική νομοτέλεια που «προορίζεται» να αλλάξει την όψη του κόσμου... Λειτουργώντας όμως ως οικονομικός και κοινωνικός «οδοστρωτήρας», διαλύει ο ίδιος τα κοινωνικά θεμέλια νομιμοποίησης και αναπαραγωγής του: την ίδια τη μεσαία τάξη, που πάνω της στηρίχθηκε ο καπιταλισμός του 20ού αιώνα.
Γι' αυτό και το σημερινό «κίνημα» των περιθωριοποιούμενων, των αποβλήτων και των κατατρεγμένων διευρύνεται, περιλαμβάνοντας τους «νεόπτωχους» που προέρχονται από την άλλοτε κραταιά μεσαία τάξη. Οι αντιδράσεις, οι κινητοποιήσεις, οι εξεγέρσεις έχουν περάσει πλέον από την περιφέρεια στην «καρδιά» του συστήματος, στις καπιταλιστικές μητροπόλεις, όπως έδειξαν τα γεγονότα στη Μεγάλη Βρετανία και λίγα χρόνια πριν στη Γαλλία...
Οι νέες αυτές κοινωνικές συμπορεύσεις, όσο ετερογενείς κι αν μοιάζουν, θέτουν στην πράξη το κορυφαίο ιστορικό ερώτημα: Χρηματοπιστωτική / κερδοσκοπική «αντεπανάσταση» ή συλλογική κοινωνική εξέγερση; Οι μορφές και οι εξελίξεις που θα προσλάβει η σύγχρονη αυτή ιστορική αντίθεση θα καθορίσουν και το μέλλον μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου