«Οδός προς την κόλαση».

Άρθρο του ακαδημαϊκού κ. Β. Μαρκεζίνη* 
Πόσα μνημόνια πρέπει να μας φορτώσουν στην πλάτη, προτού καταλάβουμε ότι η φιλοσοφία τους δεν συνταιριάζει με την ανάγκη να έχομε ανάπτυξη;

Στο πρόσφατο βιβλίο μου "Η Ελλάς των Κρίσεων" τόνισα ότι η χώρα μας, εν αντιθέσει με τις άλλες που δοκιμάζονται -π.χ. την Ιρλανδία και την Πορτογαλία- πάσχει από πολλές κρίσεις -ηθική, οικονομική, εξωτερικής πολιτικής, μεταναστευτική και μεγεθυνόμενη κρίση μειονοτήτων- που όλες είναι εν πολλοίς απόρροια της πολιτικής που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις Σημίτη, Καραμανλή και τώρα Παπανδρέου.

Μπορούμε, βεβαίως, να πάμε και πιο πίσω στην απόδοση ευθυνών, αλλά όσο απομακρυνόμεθα από το "σήμερα" τόσο η αιτιώδης συνάφεια με το "προχθές" αποδυναμώνεται μια και τίθεται το ερώτημα "αν έσφαλαν οι πρωθυπουργοί του "προχθές" γιατί οι πρωθυπουργοί το "χθες" ή του "σήμερα" δεν απέφυγαν τα ίδια λάθη ή δεν διόρθωσαν εγκαίρως τα περασμένα";

Η οικονομική κρίση είναι προφανής. Είναι αυτή που πλήττει όλο και πιο βαριά αλλά και άδικα τον κόσμο, ιδίως μικρούς, μεσαίους και συνταξιούχους. Οι κυβερνώντες και ο πειθήνιος Τύπος φέρουν μεγάλη ευθύνη, που συνεχίζουν να παραπλανούν τον λαό και να μην του λένε ότι η κατάσταση θα γίνει ακόμη χειρότερη. Θυμηθείτε π.χ. πώς μας έλεγαν πέρυσι πως "τέλος τα μέτρα" ή "πιάσαμε πάτο" ή "θα βγούμε στις αγορές το 2011".

Αυτά είναι ψεύδη, τόσο ψεύδη όσο ψευδής ήταν και η διαβεβαίωση του κ. Καραμανλή το 2008 ότι η ελληνική οικονομία ήταν "θωρακισμένη" έναντι της έξωθεν προερχομένης χρηματοπιστωτικής κρίσεως.

Το λέγω αυτό, μια και έχομε ενδείξεις ότι οι κ. Αλογοσκούφης και Δούκας προειδοποιούσαν τον τότε πρωθυπουργό, αλλά αυτός δίσταζε να λάβει μέτρα, μήπως τον βλάψουν εκλογικά. Αν αυτές οι δηλώσεις δεν ήταν συνειδητά ψεύδη, τότε, δεδομένης της σημασίας του θέματος και των συνεπειών τέτοιων ανακριβών δηλώσεων, καταλήγομε στο συμπέρασμα ότι οι ηγέτες μας δεν λέγανε σκόπιμα ψέματα, αλλά ήταν απλώς ανίκανοι ή, αν θέλετε, πολύ ανίκανοι, μια και μερικοί από μας από τότε τους προειδοποιούσαμε ότι δεν έχουν έτσι τα πράγματα. Για την περίπτωση του κ. Παπανδρέου, σας θυμίζω την περίοδο που η κυβέρνηση μας έλεγε ότι: (α) "δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα" και (β) "θα βγούμε στις αγορές το 2011".

Πάρτε το απόφαση: η οικονομική κρίση είναι χειρότερη παρά ποτέ και τούτο όχι μόνον γιατί και όλη η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίση, στερούμενη, επίσης, χαρισματικής ηγεσίας, που την οδηγεί στο χείλος της αβύσσου μέχρις ότου αποφασίσει -αν μπορέσει ποτέ να αποφασίσει- τη βαθύτερη ενοποίησή της. Τα τονίζω όλ' αυτά, γιατί για μένα είναι ζήτημα χρόνου προτού οι αγορές εντείνουν τα κτυπήματά των στην Ιταλία και στη Γαλλία.

Κοιτάξτε, λοιπόν, τους αριθμούς και κρίνατε όχι μόνο το αποτέλεσμα, αλλά και το κατά πόσο το περιβόητο Μνημόνιο Ι βελτίωσε ή χειροτέρεψε την κατάστασή μας. Μετά ρωτήστε, αν το Μνημόνιο ΙΙ, που επαναλαμβάνει την ίδια, αποτυχημένη, συνταγή θα έχει καλύτερη τύχη.

Για τ' όνομα του Θεού: πόσα Μνημόνια πρέπει να μας φορτώσουν στην πλάτη προτού καταλάβουμε ότι η φιλοσοφία τους δεν συνταιριάζει με την ανάγκη να έχομε ανάπτυξη; Το μόνο που μπορείτε, ίσως, να πείτε υπέρ αυτών είναι ότι καθιστούν σαφή -μαζί με την ανάπτυξη- την άμεση ανάγκη ορθολογικά στοχευμένης περιστολής των δημόσιων δαπανών.

Ανεργία

Από περίπου 9% προ δύο ετών σχεδόν 17% τώρα, σίγουρα με περαιτέρω ανοδικές τάσεις, και με "νεαρή ανεργία" -17-40 ετών- στα 40%. Προσοχή εδώ: η νεανική ανεργία ήταν μία από τις δύο κοινές αιτίες όλων των εξεγέρσεων στη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή (η άλλη ήταν τα απολυταρχικά καθεστώτα, που δεν ισχύει σ' εμάς).

Έσοδα

Οπως προέβλεψε ο κ. Σαμαράς (και λίγοι άλλοι), το Μνημόνιο μεγάλωσε την ύφεση και αυτή, με τη σειρά της, μείωσε τα έσοδα. Σ' αυτό προσθέτομε ότι δύο χρόνια "χρηστής" κυβερνήσεως ακόμη δεν κατάφεραν (;), έπεισαν (;), προσπάθησαν να πείσουν(;) τους εφοριακούς να είναι πιο αποτελεσματικοί στη δουλειά τους.

Έξοδα

Παρά τα άδικα/δρακόντεια μέτρα και την περίφημη αρχή ότι οι προσλήψεις θα είναι 1 για κάθε 5 αποχωρήσεις, παρά τις υποσχέσεις εξυγίανσης στον χώρο της Υγείας, τα έξοδα για το πρώτο εξάμηνο αυτού του έτους έφτασαν σχεδόν 40 δισ. ευρώ, (έναντι εσόδων 22.5 δισ. ευρώ).

Και αν ακόμη, ως δια μαγείας, εξαφανίζετο το τεράστιο και αυξανόμενο δημόσιο χρέος μας, πάλι θα ευρισκόμεθα προ σοβαρά ελλειμματικού προϋπολογισμού. Ούτε κατά διάνοια λοιπόν πλησιάζομε το σημείο να έχομε πρωτογενές πλεόνασμα.

Δημόσιο χρέος

Εδώ έχομε αύξηση, αν και αυτό που χρειαζόμεθα εσπευσμένα είναι μείωση, ώστε να μη φεύγει ετησίως ένα τόσο μεγάλο μέρος των ισχνών εσόδων μας σε πληρωμές τόκων. Οσο για το δημόσιο χρέος, οι αριθμοί μιλάνε μόνοι τους: 126% του ΑΕΠ το 2009, 158% το 2010, και μετά την "ανάσα" - νέο δανεισμό του Ιουλίου -αν πραγματοποιηθεί- ξένοι αναλυτές το τοποθετούν μεταξύ 168% και 177% του ΑΕΠ.

Τέτοιο χρέος ΔΕΝ ξεπληρώνεται με τίποτα. Ούτε αναδιαρθρώσεις - που ο πρωθυπουργός προ επτά περίπου μηνών μας έλεγε "ποτέ δεν θα γίνουν", αλλά γίνονται καθημερινά με άλλα ονόματα. Φθάνουν πια!

Ούτε οι δηλώσεις ξένων επισήμων μετράνε, ούτε οι διαβεβαιώσεις των δικών μας τραπεζιτών αξίζουν μια δεκάρα. Και τούτο γιατί ούτε η κυβέρνηση ποτέ απεδέχθη δημόσια (έστω κι αν μέσα της το νιώθει), ούτε ποτέ κανείς το έγραψε στον Τύπο ή το είπε στον ελληνικό λαό σταράτα, ότι αυτό που μετράει είναι η γνώμη της αγοράς και όχι οι γνώμες του συμπαθούς κ. Τρισέ ή του κ. Ολι Ρεν. Γιατί αυτή η εμμονή σε κάτι που καθημερινά αποδεικνύεται λανθασμένο; Γιατί ο πολύς ο κόσμος δεν έχει καταλάβει -ή αρνείται ψυχολογικά να δεχθεί- ότι αυτοί που μετράνε στην οικονομία είναι τα καλοπληρωμένα σαΐνια της αγοράς και όχι οι ακαδημαϊκά εκπαιδευμένοι υπάλληλοι και σύμβουλοι των κυβερνήσεων ή, ακόμη λιγότερο, τα εφήμερα πολιτικά αφεντικά τους, που αναλαμβάνουν "υπερ-τεχνικά" υπουργεία χωρίς να έχουν τις απαιτούμενες εξειδικευμένες γνώσεις!

Βγαίνομε στις αγορές. Μια και τώρα τα σπρεντ ξεπερνάνε τις 1.500 μονάδες, και οι ξένοι φίλοι αναγνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο -αναζήτηση δανείων από τις αγορές- ανήκει πλέον στη σφαίρα των ονείρων προ του 2012 το ενωρίτερο, ας μην το συζητάμε καν.

Να μιλήσω για αναδιάρθρωση του χρέους; Για περαιτέρω σοβαρό κούρεμα που είναι αναπόφευκτο (παρ' όλο που προ ολίγων μόλις μηνών ο πρωθυπουργός μας έλεγε ότι δεν τίθεται καν θέμα "αναδιαρθρώσεως του χρέους") (ως αν η επιμήκυνση να μην είναι μορφή αναδιαρθρώσεως);

Για το "ευρωομόλογο", που όλοι εμφανίζονται να το θέλουν, αλλά που δεν μπορεί να έλθει χωρίς ευρωπαϊκή ενοποίηση, την οποία οι μεγάλοι δεν θέλουν; Για παύση πληρωμών, που για πολλούς σοβαρούς οικονομολόγους είναι θέμα μόνον χρόνου;

Ας αφήσω καλύτερα τους αναγνώστες σας να βγάλουν μόνοι τα συμπεράσματά τους, να καταλάβουν τα χάλια της αγοράς, να εκτιμήσουν τη σημασία των πρόσφατων πτωτικών τάσεων του Χρηματιστηρίου μας, ιδίως για τις τράπεζές μας, και να αποφασίσουν τελικά μόνοι τους αν το "μούδιασμα" που τους προκαλεί η συστηματική κυβερνητική προπαγάνδα θα είναι ανεκτό ακόμη για πολύ ή στο τέλος θα μας βγάλει όλους στους δρόμους η μονόχνοτη τρόικα με την αποτυχημένη συνταγή της, που έβαλε εξαρχής την "ανάπτυξη" σε δεύτερη μοίρα, μετά τις "οικονομίες" και τις "περικοπές".

Στους αναγνώστες σας αφήνω επίσης να αποφασίσουν αν οι Ελληνες πλούσιοι, που από καιρό βγάζουν τα πλούτη τους στο εξωτερικό, αλλά και οι απλά εύποροι που προσπαθούν να διασώσουν τις οικονομίες τους "έξω", θα ξαναφέρουν "μέσα" τα λεφτά τους μόνο και μόνο γιατί τους το ζήτησε ο, αναμφισβήτητα ευφυής, αλλά ξεγελασθείς αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως να καθίσει στην ηλεκτρική καρέκλα της Καραγεώργη Σερβίας, χωρίς να έχει εξασφαλίσει πρώτα από τον πρωθυπουργό τη συγκατάθεσή του να ανακρούσει πρύμνα σε όλο το φάσμα της οικονομικής του πολιτικής;

Οντας ευφραδέστατος, προφανώς εξέλαβε το έργο που ανελάμβανε ως απαιτούν πολιτική διαπραγμάτευση. Στην ουσία, όμως, βρέθηκε δεμένος από τις ατυχείς τεχνοκρατικές συμφωνίες, που ο προκάτοχός του είχε αποδεχθεί και "αμαρτίες προκατόχων παιδεύουσι διαδόχους".

Το δράμα μας λοιπόν δεν τέλειωσε αλλά τώρα μπαίνει στην τελική του ευθεία. Το μέλλον δεν είναι καθόλου λαμπερό, όσα κι αν μας λέει ο πρωθυπουργός, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν είναι πια πιστευτός. Όλοι το ξέρομε αυτό, και τώρα το μάθανε και οι ξένοι...

*Το άρθρο του ακαδημαϊκού κ. Β. Μαρκεζίνη αποτελεί μέρος της συνολικής προσέγγισης που διατυπώνει για τις τρέχουσες εξελίξεις σε συνέντευξή του στο περιοδικό "Αντίβαρο".

πηγή