Οι επιστήµονες ερίζουν ακόµη. Σαν να βρίσκονται σε αδυναµία να ονοµατίσουν µε ακρίβεια αυτό που οι απλοί άνθρωποι ζουν καθηµερινά σαν µαρτύριο. Αλλοι οικονοµολόγοι πιστεύουν ότι η οικονοµική κρίση δεν είναι παρά ακόµη µια οικονοµική διακύµανση, από τις πολλές που κάθε τόσο διαταράσσουν την ισορροπία του συστήµατος. Αλλοι όµως δεν διστάζουν να την χαρακτηρίσουν «ταξικό πόλεµο», κρίνοντας ίσως από την προκλητική συµπεριφορά εκείνων που την προκάλεσαν: καµιά µεταµέλεια µετά το έγκληµα.
Ο καθηγητής Ισµαελ Χοσέιν Ζαντέι, που διδάσκει Οικονοµικά στο Πανεπιστήµιο Ντρέικ των ΗΠΑ, είναι ένας από αυτούς τους τελευταίους. «Αυτό που ονοµάζουµε σήµερα δηµόσιο χρέος», λέει, «άρχισε ως ιδιωτικό χρέος των τραπεζιτών που, αφού κερδοσκόπησαν, φόρτωσαν τις ζηµιές τους στις ράχες των λαών.
Οι κυβερνήσεις που έσπευσαν να σώσουν αυτούς τους αφερέγγυους τραπεζίτες έγιναν µε τη σειρά τους αφερέγγυες κι αυτές. Οµως, αντί οι τραπεζίτες να ανταποδώσουν τη χάρη και να απλώσουν χείρα βοηθείας, απαιτούν σήµερα τα πάντα. Οι δράστες ρίχνουν το φταίξιµο στα θύµατα. Τα καλούν να επιδείξουν υπευθυνότητα (δηλαδή να ζήσουν µε λιγότερα, για να µείνουν για τους τραπεζίτες περισσότερα). Και υπαγορεύουν τους δικούς τους όρους για την αποπληρωµή των χρεών που οι ίδιοι δηµιούργησαν». Η υπευθυνότητα, όµως, σηµαίνει περικοπές δαπανών. Κι αυτό σε περίοδο ύφεσης αποτελεί συνταγή για σίγουρη καταστροφή, όπως διαπίστωσαν οι αµερικανοί ηγέτες που το επιχείρησαν στην οικονοµική ύφεση της δεκαετίας του 1930.
Μας λένε πως τα οικονοµικά των κρατών πρέπει να είναι νοικοκυρεµένα. Οµως, τα κράτη δεν είναι σαν τα νοικοκυριά. Ένας πρωθυπουργός δεν είναι σαν τον πατέρα, που κάθε βράδυ προτού πέσει για ύπνο σκύβει πάνω από ένα κοµµάτι χαρτί µε τα έξοδα και τα έσοδα της οικογένειας και µονολογεί: «Πρέπει να ζούµε µε τα δικά µας µέσα». Τα κράτη έχουν τα δικά τους µέσα για να βρίσκουν χρήµατα, λέει ο Ζαντέι. Και όχι µόνο τα έχουν, αλλά και πρέπει να τα χρησιµοποιούν. Οταν βουλιάζει η οικονοµία τους πρέπει να αυξάνουν τις δηµόσιες δαπάνες.
Αντί γι’ αυτό, οι κυβερνήσεις υπακούουν στο πρόσταγµα των τραπεζιτών: υπευθυνότητα (δηλαδή λιτότητα). Και ρίχνουν όλα τα βάρη στις πλάτες των παραγωγικών τάξεων. Οι κερδοσκόποι που προκάλεσαν την κρίση µένουν ανενόχλητοι. Αγοράζουν και πωλούν τα «προϊόντα» τους αφορολόγητα. Και πληρώνουν ελάχιστο φόρο εισοδήµατος (µόλις 1% η Γκόλντµαν Σακς, το 2008).
«Είναι ξεκάθαρο» λέει ο Ζαντέι, «πως οι εργαζόµενοι όλου του κόσµου είναι αντιµέτωποι µε έναν κοινό εχθρό: µια µη παραγωγική τραπεζική ολιγαρχία, που σαν παράσιτο αποµυζά το αίµα της οικονοµίας. Το ζήτηµα είναι πότε τα θύµατά της θα συνειδητοποιήσουν τη βαρύτητα της κατάστασης και θα σπάσουν τα δεσµά που τους δένουν µε το χρέος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου