Αριστερά: κάστρο-κόμμα ή εκστρατευτικό κίνημα;

Από τον ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΟΥΣΗ

Αφουγκράσου των προφητών τα οράματα  προανάκρουσμα θύελλας που φτάνει χωρίς

να χτυπήσουν οι κώδωνες

Ευάγγ. Παπαχρήστου-Πάνου, Το πένθος της γης

Το 'χω γράψει πολλές φορές και σε διαφορετικές συγκυρίες. Η Αριστερά σίγουρα δεν είναι υπεύθυνη για όσα γίνονται (από τις φιλελεύθερες ή σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις). Είναι όμως συν-υπεύθυνη για όσα δεν γίνονται. Η Αριστερά δεν έχει ως ιστορικό ρόλο μόνο να ορίζει «τι είναι κοινωνική δικαιοσύνη», «τι είναι συμμετοχική δημοκρατία», «τι είναι λαϊκή κυριαρχία». Οφείλει και να διακρίνεται από το τολμηρό (ακόμα κι από το παράτολμο και σε κάθε περίπτωση ανιδιοτελές και μεγάθυμο) άλμα πάνω από τις δικές της αγκυλώσεις προκειμένου ν' απελευθερώσει -εδώ και τώρα- την πάσχουσα σιωπηρή πλειοψηφία των αδύναμων (είτε ψηφίζει είτε όχι αριστερά κόμματα).

ΠΑΝΩ σ' αυτό το ζήτημα κρίνεται και λογοδοτεί η Αριστερά. Πόσους κατάφερε ν' απελευθερώσει, σε πόσους έδωσε νέες προοπτικές ζωής, πόσους διέσωσε ενώ κινδύνευαν.

Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ πρέπει να βρίσκεται ένα βήμα μπροστά από την εποχή της και όχι ένα βήμα πίσω από τις φοβίες της. Ζώσα και δρώσα Αριστερά χωρίς αναδοχή κινδύνων εφαρμογής του προγράμματός της δεν μπορεί πλέον να πείσει.

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ δημοκρατία εμπεριέχει τόσο τον ριζοσπαστικό παρεμβατισμό (μέσω κινημάτων) όσο και το μεταρρυθμιστικό εγχείρημα (μέσω διακυβέρνησης). Δεν είναι μόνον η ακραιφνώς ριζοσπαστική πολιτική αριστερή. Υπάρχουν πολλές αριστερές δημοκρατικές προσεγγίσεις. Το ίδιο έντιμες και απελευθερωτικές, εφόσον ελέγχουν την εξουσία και εφόσον καθιστούν τον πολίτη και τις κοινωνικές ομάδες συμμέτοχους στις ανοικτές διαδικασίες διαβούλευσης, συναπόφασης και λογοδοσίας.

ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ εκδοχές της αριστερής/δημοκρατικής δράσης δεν πρέπει να αλληλοαναιρούνται. Η δημοκρατία είναι σύνθεση. Ο ριζικός εκδημοκρατισμός του πολιτικού συστήματος σε όλα τα επίπεδα (κράτος, θεσμοί κ.λπ.) δεν έχει ανάγκη από μαξιμαλισμούς, λαϊκισμούς, ιστορικές αγοραφοβίες. Μια Αριστερά εκτός μάχης ούτε το κράτος δικαίου ούτε τα δικαιώματα των πολιτών μπορεί να υπερασπιστεί. Η πληθυντική Αριστερά είναι ευρύχωρη, δημιουργική, διεκδικητική και δεν διακατέχεται από φαντάσματα και σύνδρομα ήττας ή προδοσίας. Ούτε χαίρεται τη μοναξιά της (λες και κατέχει τη μοναδική αλήθεια).

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ δεν κάνω συγκλίσεις; Αλαζονεία, αυτάρκεια ή αυταρέσκεια; Οταν οι πολίτες θέλουν (ανα)συνθέσεις, ποιον υπηρετούν οι πολιτικοί που απορρίπτουν το αίτημα; Ως πότε θα διαπιστώνουμε διάσταση του λαού με τους εκπροσώπους του λαού ως προς τους ενδιάμεσους στόχους;

ΕΚΤΟΣ αν η καχυποψία και ο σισυφισμός συνιστούν μέρος μιας στρατηγικής της ήττας που πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι «θρέφει» την Αριστερά.

ΥΓ.: Η κοινωνία των πολιτών προϋποθέτει μια βαθιά συνείδηση διαρκούς δημοκρατίας (στην οποία η διαρκής αναζήτηση ευρύτερης συναίνεσης συνιστά κρισιμότερο κρίκο από την αδιέξοδη/ανέξοδη υποστήριξη αλληλοσυγκρουόμενων συντεχνιακών αιτημάτων).