Υπάρχουν.....και πρωθυπουργοί που λένε την αλήθεια.

Του Ρούσσου Βρανά 

__Υπάρχουν και πρωθυπουργοί που λένε την αλήθεια. Οχι πάντα. Συνήθως µε µισόλογα. Μα ο Βρετανός Ντέιβιντ Κάµερον δήλωσε απερίφραστα πως η λιτότητα και οι µεταρρυθµίσεις του δεν είναι µέτρα προσωρινά. Είναι µη αναστρέψιµα. Τα λόγια του ήρθαν έτσι να «κουµπώσουν» µε όσα γράφουν ο οικονοµολόγος Σάιµον Τζόνσον και ο Τζέιµς Κουάκ στο βιβλίο τους «13 τραπεζίτες»: «Οταν µια χώρα βυθίζεται σε κρίση, είναι ώρα για αλλαγές. Η κρίση αποτελεί µια µοναδική αλλά βραχύβια ευκαιρία γι’ αυτές τις αλλαγές». Και οι κυβερνήσεις είναι πάντα πρόθυµες να τις επιβάλλουν. 

__Αυτό συµβαίνει σήµερα στις χώρες της ευρωζώνης. Οι κυριότερες από αυτές τις αλλαγές είναι οι ιδιωτικοποιήσεις και η συρρίκνωση του δηµόσιου τοµέα. Από τη δεκαετία του 1980 οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είχαν βάλει στο στόχαστρο πρώτα τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και κατόπιν το κοινωνικό κράτος. Πρώτη η Μάργκαρετ Θάτσερ πούλησε ή εκχώρησε σε ιδιώτες περιουσιακά στοιχεία του Βρετανικού Δηµοσίου αξίας 60 δισεκατοµµυρίων στερλινών. Και έβγαλε στο σφυρί τα πάντα, από τις κρατικές φυλακές µέχρι την υπηρεσία έκδοσης διαβατηρίων. Τα αποτελέσµατα υπήρξαν φτωχά. Η ιδιωτικοποίηση των βρετανικών σιδηροδρόµων Ρέιλτρακ είχε ως συνέπεια µερικά από τα χειρότερα δυστυχήµατα στη βρετανική ιστορία. Πριν από την ιδιωτικοποίηση, επιθεωρητές είχαν προειδοποιήσει για την επερχόµενη καταστροφή, επειδή το δίκτυο ήταν πεπαλαιωµένο. Οµως, οι ιδιώτες που ανέλαβαν τη Ρέιλτρακ δεν είχαν καµιά διάθεση να επιβαρυνθούν µε το κόστος του εκσυγχρονισµού του. Τους ενδιέφεραν µόνο τα κέρδη. 

Ο µύθος

Η απελευθέρωση των αγορών θέλει τους ιδιώτες να κάνουν πιο αποδοτικό τον δηµόσιο τοµέα. Οµως, τις περισσότερες φορές συµβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Αλλωστε δεν είναι καθόλου τυχαίο που οι πρώτες δηµόσιες επιχειρήσεις, τις οποίες οι κυβερνήσεις βγάζουν στο σφυρί, είναι πάντα οι πιο αποδοτικές και κερδοφόρες (ποιος ιδιώτης θα αγόραζε ζηµιές;). Αν όµως είναι κερδοφόρες, τότε ποιος ο λόγος να τις πουλήσουν; Η αξιολόγηση του έργου των ιδιωτών έρχεται πάντα πολύ αργότερα, αφού πια η ιδιωτικοποίηση έχει συντελεστεί. Πριν από την ιδιωτικοποίηση των ισπανικών ταχυδροµείων, ο ταχυδρόµος έφτανε µέχρι και το πιο µακρινό χωριό. Σήµερα δεν παραδίδει γράµµατα σε σπίτια που δεν βρίσκονται κοντά σε κεντρικό δρόµο. Οταν κάποτε δηµοσιογράφοι ρώτησαν τον πρόεδρο της γαλλικής εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας ΕDF Φρανσουά Ρουσελί αν µπορούσε να εγγυηθεί πως µετά την ιδιωτικοποίησή της οι τιµές του ηλεκτρικού θα παρέµεναν φθηνές, εκείνος είχε απαντήσει αρνητικά. Η περίπτωση της ηλεκτρικής ενέργειας δείχνει ξεκάθαρα τα όρια των ιδιωτικοποιήσεων. Οι διακοπές που κάθε τόσο βυθίζουν στο σκοτάδι το Λονδίνο, την Ιταλία ή την Καλιφόρνια εξηγούνται από την απροθυµία των ιδιωτών να επενδύσουν στην ανανέωση των δικτύων, προκειµένου να διατηρήσουν την κερδοφορία τους. 

Η αποµυθοποίηση

Τα γεγονότα απέδειξαν ότι η «απελευθέρωση» των αγορών είναι ψευδεπίγραφη. Τις περισσότερες φορές, οι κυβερνήσεις απλώς αντικαθιστούν ένα δηµόσιο µονοπώλιο µε ένα ιδιωτικό. Και τότε, όπως έγραψε ο Στίγκλιτς, το ιδιωτικό µονοπώλιο γίνεται ακόµη πιο ανελέητο. 
πηγή